De spanning steeg zondagmiddag 3 november in de Spiegelzaal van Slot Zeist bij de vraag wie de winnaars van de Nederlandse Portretprijs 2019 zouden zijn. En toen klonk na een denkbeeldig roffeltje het verlossende antwoord: Scott Bartner met Tempête (2D) en Mooniq Priem met Japans meisje (Little Ichiko) in de rubriek 3D. Amy Verhoeff won de Jong Talent prijs voor haar schilderij Opa. Juryvoorzitter Rudi Ekkart memoreerde dat het animo voor de prijs nog gegroeid is, althans in de categorie 2D. Waarbij de categorie 3D helaas nog achter blijft. Ook Jong Talent was volgens de jury met 50 inzendingen te mager vertegenwoordigd. Er is veel meer talent dat mee kan dingen. Eervolle vermeldingen gingen naar Rosa Boomsma voor haar schilderij Zussen en naar Merel Jansen voor haar doek Fleur. De prijs voor Jong Talent 3D werd dit jaar niet uitgereikt.
De uitreiking aan Mooniq Priem werd gedaan door kunstexpert Frans Leidelmeijer. Als liefhebber van 3D kunst (toegepaste kunst en beeldhouwkunst) wilde hij de prijs graag uitreiken. Juist omdat driedimensionaal een enigszins ondergeschoven kindje is in de Nederlandse beeldende kunst was hij verheugd deze categorie hier voor het voetlicht te brengen. In opdracht van DNP zal hij door de winnares geportretteerd worden. De beeldhouwster toonde zich zeer verguld met deze opdracht.
Scott Bartner ontving de prijs uit handen van kleinkunstenaar Stefano Keizers, die eveneens door de winnaar geportretteerd zal worden. Daar keek hij naar uit, zei hij, en wilde daarbij de kunstenaar graag uitdagen door zijn flexibele gezicht maximaal in te zetten. Iets wat hij vervolgens demonstreerde. Kortom de stemming was behalve serieus ook hilarisch. En last but not least ging de Publieksprijs naar Fulco de Vos voor De Fysicus, portret van zijn vader. Na de bloemen voor alle winnaars, juryleden, DNP voorzitster Saskia Koppelaar en Slot Zeist gastheer Tom Gijsen werd de feestelijke ceremonie besloten met een borrel.
“Het niveau van de 1.254 ingezonden tekeningen, schilderijen en beeldhouwwerken – de helft keer zoveel als de vorige keer - was hoog. Bij de jurering hebben we onder andere gelet op kwaliteit, authenticiteit, zeggingskracht, beheersing van de gekozen techniek, compositie, gebruik van licht en donker en kleurgebruik. In dit Rembrandtjaar zijn De Nederlandse Portretprijzen en tentoonstelling Het Portret uitstekende en interessante barometers om erachter te komen hoe het staat met de hedendaagse Nederlandse portretkunst.”
“Dit portret is spectaculair door gebrek aan spektakel. De geportretteerde jonge vrouw straalt een combinatie uit van nukkig en tegelijk kwetsbaar en onzeker. Het portret spreekt voor zichzelf: een onzekere jonge vrouw waarvan het gezicht het verhaal is, met een expressie die autonoom is en in zichzelf gekeerd. Enerzijds klassiek en passend in traditie, maar ook modern en hedendaags met een uitdrukking van een beladen, vermoeiend leven.”
“Dit is aquarelleren in 3D. Een kleine tijdbom vol power; briljant en trefzeker. Een spannende, impressionistische manier van boetseren die met bijzondere vorm van vrijheid buiten de traditie valt.“
Little Ichiko - Mooniq Priem
“Goed op alle fronten, elk detail heeft klasse. Origineel hoe een gewoon iemand wordt verheven naar een bijzonder persoon. Hyperrealistische traditie gecombineerd met eigentijdse gekte en vrijheid; hedendaags door de graffiti-achtige rookwalm en rock symboliek. De asymmetrie van de lijst beïnvloedt het formaat en de ruimtelijkheid.”.
Maandag 16 december 2019 heeft Michael van Praag in de Johan Cruijff Arena zijn portret ontvangen uit handen van de maker: Fulco de Vos. De KNVB gaf aan deze publiekswinnaar van de Nederlandse Portretprijs 2019 in september de opdracht om de scheidend KNVB-voorzitter te portretteren. Het is de bedoeling dat het portret komt te hangen in de ere portretgalerij van de KNVB te Zeist. Na diverse poseersessies ontstond behalve een waardig én levendig portret ook een vriendschap tussen de kunstenaar en de geportretteerde.
Fulco de Vos won afgelopen november de Publiekprijs met De Fysicus, een olieverfportret van zijn vader. Dit was onder meer geïnspireerd op het kleurenpalet van Rembrandt. Het portret van Van Praag modelleert hij nu naar Rembrandts schilderij Vaandeldrager (1636).
Zoals een traditioneel portret behoort te zijn wordt Van Praag op het doek omringd door objecten die zijn vroegere functie symboliseren: hij draagt de KNVB-vlag, heeft een oranje stropdas om en draagt een erelidpenning van Ajax. Achter hem is het Ajax-logo zichtbaar.
Zijn handgebaar verwijst naar de toekomst: naar het doorgeven van zijn functie aan de volgende generatie. Dat gebaar brengt ook mooi beweging en dynamiek in het schilderij.
In Het Parool van 17 december 2019 zegt De Vos dat hij, nadat hij de portrettengalerij met vroegere bestuurders had gezien zich voornam geen stijve CEO neer te zetten. Liever een sportman: “Iemand die voor de troepen uitloopt. Iemand die iets durft en recht door zee is. En dat is een vaandeldrager.”
DNP is trots op dit resultaat. Het portret sluit goed aan bij de doelstelling van de stichting DNP, om de hedendaagse portretkunst in Nederland naar een niveau te brengen dat gelijkwaardig is aan dat van de Gouden Eeuw. Het is geweldig dat deze opdracht – voortgekomen uit commissie van de KNVB – een groot succes is geworden. Met dit portret kan iedereen zich gelukkig prijzen: de opdrachtgever, de schilder, en uiteraard de geportretteerde zelf.
Als onderdeel van haar prijs mocht Mooniq Priem een 3D-portret maken van Frans Leidelmeijer. De bekende kunsthandelaar draagt de 3D-kunst een warm hart toe, en liet zich daarom graag vereeuwigen in deze mooie kop. Het grove boetseerwerk weet perfect de karakteristieke blik van Leidelmeijer te vangen.
